هنر سیر و سفر _آلن دوباتن

آلن دوباتن در هنر سیر و سفر ، ما را به یک مکاشفه‌ دعوت می‌کند:

چرا در سفر از بعضی چیزها لذت می‌بریم؟ چرا حتی پدیده‌های به ظاهر پیش پا افتاده برای ما در سفر جذاب به نظر می‌رسند؟ هنر در این میان چه نقشی دارد و چگونه می‌تواند باعث شود تا سفری غنی‌تر داشته باشیم؟ و بالاخره، آیا می‌توانیم در خانه‌ هم سفر کنیم؟

دوباتن برای پاسخ دادن به این سؤال‌ها، علاوه بر تجربیات شخصی، از نوشته‌ها و آثار افراد بزرگ کمک می‌گیرد. با کمک ادوارد هاپر و شارل بودلر، زیبایی شاعرانۀ «انزوا در فضاهای مدرن روزمره» را شرح می‌دهد. از گوستاو فلوبر، علاقه‌اش به مصر قرن نوزدهم و تنفر او از فرانسه می‌نویسد و با بازخوانی نوشته‌های او، علت جذابیت «غریب‌منظره»ها را واکاوی می‌کند. اشعار ویلیام وردزورث را بررسی می‌کند تا جذابیت طبیعت را در کوچک‌ترین جزییات‌اش نشان دهد، و بالاخره نشان می‌دهد که نقاشی‌های ون‌گوگ و دیگر آثار هنری چگونه می‌توانند باعث شوند تا یک سفر، یک جغرافیا یا یک منظره، در چشم ما به شکل کاملاً متفاوتی جلوه کند.

آلن دوباتن در این کتاب، به ما «خوب‌دیدن»، «دقیق‌بودن» و «جزئی‌نگری» را می‌آموزد.او قصد دارد به هر قیمتی شده نگاه گذرا و سطحی ما به مکان‌های دور و برمان را دگرگون کند؛ حالا این مکان می‌خواهد یک جای کاملا تکراری مثل اتاق خوابمان باشد یا یک شهر جدید که برای گذراندن تعطیلات‌مان انتخاب کرده‌ایم.

کتاب هنر سیر و سفر از شرح دلشوره‌های پیش از سفر آغاز می‌شود؛ از ندای وسوسه‌کننده‌ای که با ورق زدن یک کاتالوگ تبلیغی مسافرتی پررنگ و لعاب بر ذهن مسلط می‌شود و همه‌ی تصورات ما از سفر را تحت‌تأثیر قرار می‎‌­دهد. اما همۀ این تصویر و تصورها دقیقاً به زمان پیش از سفر اختصاص دارد. آن همه رنگ و لعاب باعث می‎­شود فراموش کنیم که حتی در آن مکان دلربای رنگارنگ، باز این ما، ذهن ما، و نیازها و دغدغه‌های روزمرۀ آزاردهندۀ ماست که همراهمان به سفر می‌آید.

هنر سیر و سفر با نگاهی فلسفی و  خاص به سفر و لذت بردن از آن می‌پردازد. دوباتن، اندیشمندانه در مورد فرودگاه‌ها، مناظر و دیگر چیزهایی صحبت می‌کند که در سفر با آن مواجه می‌شویم.
ممکن است بسیاری به ما بگویند که به کجا سفر کنیم؛ اما فقط آلن دوباتن به ما می‌گوید که چگونه و چرا این کار را انجام دهیم. او با هوش و جذابیت بی‌پروایی لذت‌های غیر قابل پیش‌بینی را در نظر می‌گیرد. جذابیت عجیب و غریب همه‌ی چیزهای شگفتی که باید به آن‌ها توجه کنیم، جزئیاتی که نباید از دست بروند؛ از یک منظره دریا گرفته تا پرواز بر فراز یک شهر.

‎هنر سیر و سفر ، هنر درست‌دیدن و درست زندگی‌کردن در لحظه و استفاده از تمام عرض زمان است. 

نیچه راست می‌گوید:

سرانجام مجبور می‌شویم که بشریت را به اقلیتی از کسانی‌که می‌دانند چگونه بیش‌ترین بهره را از زندگی ببرند، و اکثریتی که می‌دانند چگونه از بیش‌ترین، کم‌ترین را دریابند تقسیم کنیم.

پی‌نوشت: این کتاب، هدیه‌ای‌ است از دوستی مهربان با این سرآغاز:

«تقدیم به تو که عاشق سیر و سفر هستی

مهرماه نود و چهار»