دن اریلی (Dan Ariely)، متولد ۱۹۶۷ و از بزرگان علم اقتصادرفتاری است.
او دو دکترای روانشناسی شناختی و مدیریت کسب و کار دارد و اکنون در دانشگاه Duke به تدریس مشغول است.
دن اریلی در سن ۱۸ سالگی به علت انفجار یک خمپارهی منیزیمی دچار سوختگی ۷۰ درصدی شد و حضور ۳ سالهی وی در بیمارستان، آغاز پژوهشهای او در مورد بررسی نابخردیهای انسانها بود.
او همچنین در سال ۲۰۰۸ با بررسی این موضوع که: “چرا داروهای تقلبی گرانقیمت، مؤثرتر از داروهای تقلبی ارزانقیمت هستند؟” برندهٔ جایزه ایگنوبل(Ig Nobel) شد.
در سال ۲۰۱۳ ، بلومبرگ، از دن اریلی به عنوان یکی از ۵۰ نفری که جزو معتبرترین و تأثیرگذارترین متفکرها هستند، نام برده است.
اریلی در مقدمهی یکی از کتابهایش به نام نابخردیهای پیشبینیپذیر(Predictably Irrational)، که از کتب پرفروش نیویورکتایمز نیز هست، راجع به فعالیتش در حوزهی اقتصاد رفتاری میگوید:
«علاقهی نظری و کاربردی من به نابخردی، مرا به حوزهی نوظهور اقتصاد رفتاری کشاند، که در آن عادتهای عجیب را به عنوان عنصر بنیادی رفتار آدمی پذیرا شدهام. در پژوهشهایم، من به گسترهای از نقاط ضعف انسانها پرداختهام، و پرسشهایی مانند اینها را پیش کشیدهام:
چرا هنگامی که چیزی رایگان است، سخت هیجانزده میشویم؟ نقش عواطف در تصمیمگیریهای ما چیست؟»
او میگوید:
”کوشش در جواب دادن به این پرسشها، ساعات بیپایانی از سرخوشی را برایم به ارمغان آورده و فهم تازهی به دست آمده، به دگرگون ساختن زندگی حرفهای و شخصی من انجامیده است.”
برخی از کتابهای دن اریلی
•نابخردیهای پیشبینیپذیر (Predictably Irrational ) : نیروهای پنهانی که به تصمیم ما شکل میدهند
•جنبهی مثبت بیمنطق بودن (Upside of Irrationality) : مزایای پیشبینی نشده سرپیچی از منطق در محل کار و در خانه
• پشت پردهی ریاکاری (The Honest Truth About Dishonesty): چگونه به هرکس دروغ میگوییم، به ویژه به خودمان
• پاداش (Payoff): منطق پنهانی که انگیزههای ما را شکل میدهد
• بدون توجیه-برای شما (Irrationally yours )
• دلارها و منطق ما (Dollars and Sense)
سخنرانی های دن اریلی در تد
How equal do we want the world to be? You’d be surprised-2015 چه میزان برابری برای جهان میخواهید؟ شگفتزده خواهید شد
What makes us feel good about our work?-۲۰۱۲چه چیزی باعث میشود ما احساس خوبی راجع به کارمان داشته باشیم؟
مراقب تضاد منافع باشید Beware conflicts of interest-2011
Our buggy moral code-2009 معیارهای اخلاقی ما
آیا ما بر تصمیمات خود کنترل داریم؟ Are we in control of our own decisions?-2008