خانه
کافه کتاب
- کافه کتاب کوچ
- کافه کتاب سوسیومایند
کوچ | فهرست یادداشت‌ها
سوسیومایند | وبلاگ روانشناسی اجتماعی
تماس با من

آن‌چـه می‌خوانَـم وَ می‌آمـوزَم

خانه
کافه کتاب
- کافه کتاب کوچ
- کافه کتاب سوسیومایند
کوچ | فهرست یادداشت‌ها
سوسیومایند | وبلاگ روانشناسی اجتماعی
تماس با من

دسته بندی:

سخنرانی

جهان دیجیتال سخنرانی
شبکه های اجتماعی و فاشیسم مدرن

۲۷ مهر ۱۳۹۸

سه ماه پیش بود، ۲۱ تیرماه ۹۸. قرار بود برای چند هزار نفر مخاطب حاضر در سالن و کسانی که به طور زنده رویداد تداکس تهران را دنبال می‌کردند، حرف…

ادامه مطلب

درباره من

شهلا صفائی

عاشق سرخپوست‌ها و سفر و آموختنم.

همراه من باشید

فیس بوک توییتر اینستاگرام لینکدین

دسته بندی مطالب

تفکر (۱۸)
جهان دیجیتال (۱۸)
خودکاوی (۴۵)
سخنرانی (۱)
فلسفه‌بافی (۲۴)
کافه کتاب (۴۹)
یادداشت‌ها (۱۴۲)
- نامه به هامون (۱۳)

کافه کتاب

حق با منه، تو اشتباه می‌کنی – تیموتی ویلیامسن
عشق ما روی آب راه می‌رود- نزار قبانی
نازنین و بوبوک – داستایوفسکی
هربار که معنی زندگی را فهمیدم عوضش کردند
تفکر نقادانه و خلاقانه

کتاب‌هاي قبلي کافه‌کتاب

اینستاگرام

. . لطفا تفاوت قائل شویم بین

. .
لطفا تفاوت قائل شویم بین افرادی که از سر احترام و منش و شخصیت خود، دیگران را این‌گونه خطاب می‌کنند با کسانی که «توجیه‌»شان احترام گذاشتن است ولی در وجودشان، «نام» خود را به تنهایی «کافی» نمی‌دانند ‌و در دنیای پوچ ذهنی‌شان، میان واژه‌هایی توخالی سرگردانند.

یادمان نرود کسی که برای خود ارزش و احترام قائل باشد معمولا به سمت «تواضع» و «فروتنی» حرکت می‌کند و هویتش را وام‌دار چنین عناوینی نیست. .
.
پی‌نوشت: اما آن دسته از موجوداتی که خود، نام خود را با القاب و عناوین بیان می‌کنند (من دکتر فلانی هستم. من استاد ایکس هستم. من مهندس ایگرگ هستم)، از نظر من ارزش وقت گذاشتن و تحلیل و تفسیر هم ندارند.

. . عمری‌ست سرگردان، خلاف عق

. .
عمری‌ست سرگردان،
خلاف عقربه‌های روزمرگی می‌چرخیم و
به وقتِ نشستن،
در دورِ باطل رویاهایمان می‌افتیم...
این پرسه‌های پی‌درپی
از هیچ به درون و
از درون به هیچ! .
.
بهار ۱۳۹۶

. ماجرا از این قرار است که مر

.
ماجرا از این قرار است که مردی که قصد خودکشی دارد نزد #ویل_دورانت می‌آید و از او می‌خواهد دلایلی برایش مطرح کند ‌که این زندگی ارزش زیستن دارد و او را متقاعد کند که خودکشی نکند.

دورانت که فرصتی برای پرداختن فلسفی به این موضوع ندارد، نهایت تلاشش را می‌کند تا دلیلی برای ادامه‌ی زندگی به آن مرد بدهد.

خود دورانت بعد‌ها ماجرا را چنین تعریف می‌کند: « به او پیشنهاد کردم کاری برای خودش دست‌و‌پا کند، ولی او یکی داشت.
گفتم غذای خوبی بخورد، ولی او گرسنه نبود.
معلوم بود که دلیل‌های من تأثیری روی او نگذاشته بود. نمی‌دانم چه بر سرش آمد.
در همان سال چندین نامه‌ی اعلام خودکشی دریافت کردم؛ بعد‌ها متوجه شدم که ۲۸۴۱۴۲ خودکشی بین سال‌های ۱۹۰۵ تا ۱۹۳۰ در ایالات متحده رخ داده است.» باتوجه به اینکه مسئله‌ی معنی زندگی، از مدت‌ها قبل، ذهن دورانت را به خود مشغول کرده و برای او از اهمیت خاصی برخوردار بوده-خصوصاً از زمانی که ایمان دینی‌اش را از دست می‌دهد-تصمیم می‌گیرد نامه‌ای بنویسد و آن را برای صدشخصیت مشهور بفرستد و از آن‌ها دعوت کند نه تنها به پرسش بنیادى معنى زندگى (به نحو انتزاعى) جواب بدهند،
بلکه بگویند خودشان (به طور عینى و خاص) در زندگى چگونه معنى، هدف و رضایتمندى یافتند.

او پاسخ نامه‌ها را به همراه دیدگاه خود در این کتاب منتشر کرده است.

کتاب #درباره_معنی_زندگی، کتابی است به اعتقاد من واقع‌بینانه و زیبا و دربردارنده نگاه‌های متفاوت نویسندگان، شاعران، سیاستمداران و… به موضوع زندگی.

قصد این کتاب، این نیست که برای پرسش معنای زندگی، پاسخی نهایی و قطعی و آماده در اختیارمان بگذارد؛ بلکه سعی دارد با چشم‌اندازباوری (perspectivism) با این پرسش روبرو شود و گستره‌ای محدود از دیدگاه‌ها، چشم‌اندازها و پاسخ‌های «ممکن» برای آن را گردِ هم آورد.

و البته ناگفته نماند که فقط گستره‌ای محدود از پاسخ‌های ممکن را و نه همۀ آن‌ها را.

اگرچه بسیاری معتقدند این کتاب، می‌توانست ترجمهٔ بهتری داشته باشد با این حال، من آن را تا پایان، زمین نگذاشتم.
ممکن است یکی از دلایلش آشنایی دیرینه با متون فلسفی باشد شاید هم جذاب بودن موضوع و شاید هردو. .
.
#معرفی_کتاب
#کتاب_پارسه

. . این ویدئو رو که دیدم، یاد

. .
این ویدئو رو که دیدم، یاد نوشته‌ای قدیمی در کوچ افتادم. .
«یا باید زیست و یا به زیستن اندیشید.» .
نوشته‌هایم را ورق زدم تا رسیدم به دو سال پیش. اردیبهشت هزار و سیصد و نود و هفت: .
.
وسوسه‌ی امید، حس عجیبی ست.

حتی وقتی سهمگین‌ترین طوفان‌ها، سرنگون‌ات کرده، وادارت می‌کند تا به زندگی با تمام قدرت بچسبی، حتی اگر آن قدرت، امروز به قدر پَر کاهی سبک باشد و متزلزل.

هیچ‌گاه نمی‌فهمی چطور «امید» بر تمام ناتوانی‌ات غالب می‌شود و تو دوباره برای لحظاتی می‌خندی و می‌ایستی و چشم‌اندازی نو در میان آوارهای خود ترسیم می‌کنی.

من امروز دوباره «آغاز» کردم.
این روزها آموختم، هرچقدر هم صحنهٔ زندگی عوض شود، چگونه با آرایشی نو، بهترین نمایش خود را به اجرا بگذارم.

دیگر بهت‌زده در جای خود نمی‌ایستم و در حسرت آنچه گذشت باقی نمی‌مانم.

بقایای زندگی پیشین، همواره در جایی از وجودم به زیست خود ادامه می‌دهد، ولی من همواره از میان آوار سر بر می‌آورم و جهانی را می‌بینم که ارزش زیستن دارد؛
آن هنگام است که آن‌چه داشته‌ام را دوباره می‌بازم برای یک لحظه زندگی واقعی.

برای زندگی کردن باید دست از فلسفه بافی برداشت.
یا باید زیست و‌ یا به زیستن اندیشید!

. . این روزها و‌ در گیر و دار

. .
این روزها و‌ در گیر و دار بحران کرونا، بیشتر از هر وقتی به قوی سیاه فکر می‌کنم. چه در بعد فردی، چه لایه‌های بسیار پیچیده‌تر.
به این‌که این بحران، قرار است چه تحولی در زندگی من رقم بزند و من می‌توانم از آن چه بهره‌ای ببرم.
و این بهانه‌ای شد تا بار دیگر از این کتاب بگویم. (اولین بار، خلاصه‌ای از آن را در #سوسیومایند «sociomind.org» منتشر کرده‌ام و اینجا فقط به یک معرفی ساده بسنده می‌کنم.) .
.
.
#قوی_سیاه، درباره «عدم قطعیت» است. درباره وقایع بزرگ و مهم، اما کمیاب و نادری که اتفاقاً تحولات بزرگ و اساسی زندگی بشر را رقم می‌زند.
پدیده‌هایی که به زعم #نسیم_طالب، نه کسی می‌تواند آن را پیش‌بینی کند و نه حتی از وقوعش پیشگیری کند.بنابراین بر آن نام «قوی سیاه» می‌گذارد.

در بخش نخست کتاب که نام جالب «ناکتابخانه اومبرتو اکو» را دارد، به واکاوی مسأله‌ی قوی سیاه به لحاظ تاریخی و محتوایی پرداخته می‌شود.

او در این فصل به نحوه برخورد بشر با «دانش» می‌پردازد و به شرح سوگیری‌ها و خطاهایی می‌پردازد که نهایتا به سرپوش گذاشتن و پنهان کردن قوهای سیاه منجر می‌شود.

طالب در ادامه توضیح می‌دهد که انسان‌ها در مواجهه با تاریخ دچار سه توهم هستند:
۱.توهم درک
۲.تحریف پس‌نگرانه
۳. قائل بودن اعتبار بسیار زیاد برای «اطلاعات» مربوط به رویدادها

سپس، به دو نوع متفاوت از پدیده‌ها اشاره می‌کند و بر روی هرکدام یک نام ساختگی می‌گذارد:

پدیده‌هایی را که محدود به «فیزیک» هستند،با تعمیم و استقرا قابل ارزیابی و پیش‌بینی‌اند و هر عضو، تأثیری برابر در کل دارند، میانستان می‌نامد.
شاخص‌هایی مثل قد، وزن و مصرف کالری.

در مقابل،پدیده‌هایی که محدود به فیزیک (مثل گرانش) نیستند و بیشتر از جنس «اطلاعات» هستند تا ماده و نابرابری در آن‌ها بسیار شدید است و نمی‌توان آن‌ها را لمس کرد؛ کرانستان نام‌گذاری می‌کند. مثل «دارایی» انسان‌‌ها.

نسیم طالب بر این باور است که آنچه به آن قوی سیاه می‌گوییم، متعلق به کرانستان است و نه میانستان.
در کرانستان است که نه تنها پیش‌بینی آینده عملا ممکن نیست، بلکه برای درک و فهم آن، نیاز به زمان بسیاری است. از طرفی جهان واقعی به سمت کرانستان در حرکت است.
به همین جهت نقش مسأله «بخت» (قوهای سیاه مثبت) در موفقیت یا پیشی گرفتن گروهی از گروهی دیگر بسیار پررنگ است.

برای توضیح این موضوع، طالب از یکی از توزیع‌های معروف آماری به نام دُم‌بلند (Long Tail) کمک می‌گیرد.

ادامه در کامنت👇🏻

.
#مارگوت_بیکل
#احمد_شاملو
#لذتهای_کوچک_زندگی

. . این روزها کتاب «داستان من

. .
این روزها کتاب «داستان من» از مریلین مونرو رو می‌خوندم.
من خوندن زندگینامه رو دوست دارم. همینطور نامه‌نگاری‌های افراد رو. این دومی رو حتی بیشتر از اولی.
نمی‌دونم دلیلش چیه. از اونجایی که با موضوعات انگیزشی میونه‌ای ندارم شاید یک جور ارضای کنجکاویه.
شایدم چون صمیمیت و واقعی بودن آدما توی این دو سبک،‌ آشکارتره جذبش می‌شم
چون بهتر می‌تونم خود واقعی آدم‌ها رو مستقل از زشتی و زیبایی و خوبی و بدی ببینم و لمس کنم.
این چندروز، هر موقع از متن‌های سخت مقاله و کتاب‌های تخصصی فارغ می‌شدم کتاب مریلین مونرو رو برمی‌داشتم و چندصفحه‌ای می‌خوندم.

هیچ فکر نمی‌کردم که مریلین مونرو، چنین مسیر صعب‌العبور و پرحاشیه‌ای رو برای رسیدن به شهرت و موفقیت طی کرده باشه.
هرچند حس می‌کنم هنوز از شهرت-آن‌گونه که در کتابش نوشته- لذتی نبرده بود که در ۳۶ سالگی فوت شد و مرگش هم مشکوک به خودکشی بود.

شخصیت قوی و باهوش مریلین مونرو رو مردم بعد از مرگش شناختند،
تا زمانی که بود جز به جذابیت زنانه‌اش توجه چندانی نمی‌شد اون هم در حالی‌که مریلین مونرو شیفته خود بازیگری، مستقل از مسائل جنسی و حواشی‌اش بود.

زندگی شخصی این ستاره مشهور هالیوود پر از قصه‌های تلخ، گاه عاشقانه و عموما رازآلود است ولی رویای کودکی‌اش تنها چیزی بود که تا پایان، همراهش ماند.

حتی خیلی از متفکران و روان‌شناسان، از تحلیل وقایع زندگی او بازماندند.
کودکی سخت و تاریک، ازدواج‌های نافرجام،‌ سقط جنین‌های پی‌درپی و مشکلات روانی، روی دیگر سکه‌ زندگی این بازیگر مشهور و پرتلاش است.

مریلین مونرو روی پرده، یه زندگی رویایی داشت که سینما ساخته بود، و شخصیت و انتظاراتی که سینما ساخت فراتر از توانایی‌ها و گاه متضاد با خواسته‌هاش بود. .
.

پی‌نوشت یک: امروز، #۸_مارس ،‌ روز جهانی زن و روزی‌ست که زندگینامه یکی از زنان مشهور هالیوود را که سمبل تلاش و رویا داشتن در دل سیاهی و ناامیدی است به پایان رساندم.
برای یادآوری به خودم و خستگی‌هایم. .
پی‌نوشت دو: طبق معمول، مفصل‌تر راجع بهش در #کوچ نوشتم.
#معرفی_کتاب
#داستان_من #مریلین_مونرو #نشر_میلکان

. این روزها زیاد به دل‌‌خوش

.
این روزها زیاد به دل‌‌خوشی‌‌هام فکر می کنم.
همون خوشی‌های کوچیکی که حتی از مه‌آلودترین روزها و روزگار، من رو عبور داده و اوقاتی، لبخند رضایت به لبم نشونده.

امروز بخشی از این دل‌خوشی‌‌ها رو داشتم با کسی شریک می‌شدم و غرق تماشای خوشی‌های اون بودم.
لذت‌های کوچیکی که هرکدوم از ما رو به داشتن لحظات عمیق‌تر دعوت می‌کرد.

تماشای طبیعت و تصور قدم زدن‌های شبانه در سکوت کوچه‌باغ‌ها

و یا هم‌صحبتی با حیوانات معصومی که هنوز باور دارم بسیار ارزشمندتر از ما موجودات دوپا هستند.

طلوع خورشید بر فراز کوه و دریا و صدای جیرجیرک‌ها در عمق شب.

زیر باران دویدن و خندیدن و گاه با موزیکی سرمست شدن.

بوی علف‌های باران خورده و خنکی زمین زیر پاهای برهنه.

و دور خود چرخیدن و رقصیدن و لبخند زدن به عابری غریبه.

به این فکر می‌کردم که ما چقدر خوشبختیم که می‌تونیم از چنین چیزهای ساده و کوچکی، لذت ببریم.
ولی خب مغموم شدم که چرا خیلی از ما این‌ها رو فراموش کردیم و چشم به روزهای دیر و دور دوختیم که معجزه‌ای بزرگ اتفاق بیفتند و تمام این غم‌ها و یکنواختی‌ها رو بشوید و ببرد و لذت واقعی رو بچشیم.

این دیالوگ‌های درونی، من رو یاد کتاب Small pleasures– از سری کتاب‌های مدرسه زندگی آلن دوباتن– انداخت.

می‌گفت ماها یه سری ذهنیت و پیش‌داوری راجع به چیزایی داریم که ما رو خوشحال می‌کنن.
و مدام دنبال خوشی‌هایی هستیم که کمیاب و خاص باشن و راجع به چیزای معمولی، حس خوبی نداریم.
نیاز به تأیید اقتصادی برای ارزش‌گذاری داریم.
و از شهرت خوشمون میاد.
اگه یه نوازنده بی‌نظیر، گوشه خیابون ویولن یا آکاردئون بزنه و نشناسیمش، اونقدر برامون جذاب نیست نسبت به وقتی‌که بریم کنسرت همون آدم و پول زیادی هم برای گرفتن بلیطش بپردازیم.

ولی چیزی که در مورد خوشی جالبه، اینه که می‌تونه خیلی غیرمنتظره و تصادفی باشه.

خوشی‌ها، مرتب و منظم توی مغازه‌های لوکس چیده نشدن.
ممکنه توی یه تعطیلات آنچنانی، اصلا سراغمون نیان.

لذت‌ها می‌تونن خیلی کوچیک باشن.
مثل پچ پچ کردن‌های یواشکی، زیر دوش آواز خوندن، دیدن عکسای بچگی.
این چیزای به ظاهر کوچیک و در دسترس، اتفاقا از بزرگ‌ترین و تأثیرگذارترین چیزایی هستن که داریم.
خوشی کوچیک، یه خوشی بزرگِ در انتظار تاج گذاریه؛
لذت عظیمیه که هنوز بشریت به رسمیت نشناخته. .
.
پی‌نوشت: از لذت‌های کوچیک زندگیتون برای من بنویسید تا به دلخوشی‌هامون اضافه بشه 🙂

#لذتهای_کوچک_زندگی
#کوچ

. در کمتر از ۱۵ ساعت، دوبار ف

.
در کمتر از ۱۵ ساعت، دوبار فیلم Arrival را دیدم. دلیلش علاقه و کنجکاوی بالای من به موضوعات مربوط به زمان، ذهن و نحوه به یادآوری خاطرات است.

فیلم Arrival،‌ داستانی شگفت‌انگیز از اولین ارتباط موجودات فضایی با انسان است. اما هدف اصلی فیلم به هیچ وجه موجودات فضایی نیستند. (قصد ندارم داستان فیلم رو اینجا توضیح بدم چون مفصل راجع بهش در کوچ نوشتم)
چیزی که برداشت من از این فیلم بود و هیجان‌زده‌ام کرد، دو فرضیه‌ای بود که یکی بطور مستقیم و دیگری ضمنی در این داستان، مطرح می‌شد.
یکی فرضیه ساپیر-وورف (یا نسبیت زبانی) و
دیگری مفهوم Amor Fati یا عشق به سرنوشت، که از نیچه به یادگار داریم.
فرضیه ساپیر-وورف یکی از مباحث مهم و قدیمی روان‌شناسی و زبان‌شناسی شناخت رابطه زبان و تفکر است.

از دیرباز این تصور وجود داشته که «زبان» بر شیوه تفکر و جهان‌بینی ما اثر می‌گذارد و از آن‌جایی که هر زبان، تصویر متفاوتی از واقعیات جهان خارج به دست می‌دهد، پس ما هم جهان را آن‌گونه درک می‌کنیم که زبانمان ترسیم می‌کند.

به اعتقاد وورف،‌ ما درست مانند کسی که تا در آستانه خفگی قرار نگیرد، کمبود هوا را درک نمی‌کند،‌ نسبت به ویژگی‌های ساختی زبان خود ناآگاهیم و اگر به سایر زبان‌ها توجه نشان دهیم درمی‌یابیم که زبان، تنها وسیله‌ای برای بیان عقاید نیست بلکه «شکل‌دهنده عقاید» است و بدین ترتیب ما جهان را آن‌گونه درک می‌کنیم که زبان برای ما به تصویر می‌کشد. (با توجه به این نظریه،‌ گویی قرار است با درک و شناخت «زبان» موجودات فضایی، به فهم جدیدی از «زمان»،‌ دست پیدا کنیم. (زمان غیرخطی)

مضمون بعدی که فیلم به آن می‌‌پردازد، مفهوم Amor Fati است.
منظور نیچه از این مفهوم، توانایی انسان‌ها در «کنار آمدن با» و حتی «خوشحال شدن از» دانستن جزئیات زندگی خود در آینده است؛
به این معنی که انسان‌ها بتوانند با علم به اینکه چه‌ آینده‌ای در انتظار آن‌هاست و چه گرفتاری‌هایی برای آنان رخ می‌دهد باز هم از زندگی لذت ببرند و آن را همانگونه که هست بپذیرند و تلاشی برای تغییر آن نکنند.

نیچه یک سوال اساسی را مطرح می‌کند:

اگر شما از تمام جزئیات زندگی خود آگاه باشید و بدانید که توانایی تغییر هیچ قسمتی از آن را ندارید
آیا باز هم حاضر خواهید بود که برای بار دوم آن را تحمل کنید؟

شاید به بیانی ساده‌تر بتوان این‌گونه گفت:

اگر می‌تونستی تمام زندگیت رو از اول تا آخر ببینی، چیزی رو تغییر می‌دادی؟
.
.

پی‌نوشت:
من توی یادداشت‌هام در #کوچ به این سوال جواب دادم، شما هم می‌تونید بهش فکر کنید یا برام بنویسید.

آخرین نوشته ها

تاریخچه تفکر نقادانه
تعریف تفکر نقادانه
برای آیندگان
امید هیچ معجزی ز مرده نیست..
چرا داشتن مهارت تفکر نقادانه مهم است؟
ارتباط اندازه مغز اجتماعی با گروه‌های اجتماعی و رژیم غذایی!
آه از آن رفتگان بی‌برگشت
آیا ما مغزی اجتماعی داریم؟
و زندگی پیروز می‌شود…
حق با منه، تو اشتباه می‌کنی – تیموتی ویلیامسن

دیدگاه ها

شهلا صفائی در دروغ چرا؟
شهلا صفائی در آدم های دوست داشتنی
تاریخچه تفکر نقادانه | کوچ - شهلا صفائی در چرا داشتن مهارت تفکر نقادانه مهم است؟
kim در آدم های دوست داشتنی
مهدی درویشی در دروغ چرا؟
زهرا اوحدی در چرا داشتن مهارت تفکر نقادانه مهم است؟
فریده در چه زمانی گرفتار دام های تفکر و تفسیرهای ذهنی می شویم؟
CHARON XV در شبکه های اجتماعی و فاشیسم مدرن
شهلا صفائی در امید هیچ معجزی ز مرده نیست..
شهلا صفائی در توجه من کجاها خرج می‌شه؟

وبلاگ روانشناسی اجتماعی

شهرت، سراغ چه کسانی می‌آید؟
Mindset (مدل ذهنی) – کارل دوک
غم دلیل نمی خواهد
باور به این‌که می‌توانید پیشرفت کنید – کارل دوک
فراموشی، شکلی از مرگ است
نقدی بر کتاب واقع نگری – هنس روسلینگ
اگر مخالفت، شما را عصبانی می‌کند
حافظه شما چقدر قابل اعتماد است؟ (سخنرانی الیزابت لافتس)
خطر مطالعه اندک
الیزابت لافتس
بیان احساس بدون هیچ واژه ای
مدل مثلثی عشق – استرنبرگ
کتاب های مشترک و رفاقت‌ های ماندگار
تعهد و وابستگی متقابل

خانه
کافه کتاب
وبلاگ روانشناسی اجتماعی
تماس با من

@2017 - تمام حقوق این سایت، متعلق به شهلا صفائی می باشد.