روزی که فهمیدم وسواس فکری دارم

به تازگی فهمیدم که به OCD (اختلال وسواس اجباری) یا به بیان غیرعلمی خودم «وسواس فکری» شدید دچار شدم.

حالا وقتی رفتارهای این هفت‌ماه اخیر و برخی رفتارهای کودکی‌‌ام را جستجو می‌کنم می‌بینم که چه روزها و اوقاتی، در رنج فکری عظیمی دست و پا می‌زدم و نمی‌دانستم دلیلش چیست.

چه اوقاتی که در پیاده‌رو، صرفاً از بین خطوط موزاییک‌ها عبور می‌کردم و تمام حواسم را جمع می‌کردم که پایم روی خط نرود.

در تمام مدت هم موزاییک‌ها را می‌شمردم و اگر عابری مرا مجبور می‌کرد تغییر مسیر دهم و در اثر این تغییر مسیر، پایم روی خط می‌رفت، چند ثانیه می‌ایستادم و دوباره از اول شروع به شمردن می‌کردم تا برسم خانه.

هروقت دستم گچی می‌شد و یا پای تخته می‌رفتم (که کم هم نبود) باید فورا دستم را می‌شستم وگرنه شدیدا اعصابم خرد می‌شد (اعتراف می‌کنم الان هم فکر کردن بهش، بهمم می‌ریزد)،

لحظه‌شماری می‌کردم به خانه برسم و به دستم کرم بزنم تا آن خشکی چندش‌آور کف دستم برطرف شود.

و به عقلم نمی‌رسید کرم را در کیفم بگذارم و یا اساساً چون برای ما دهه شصت، و اوایل هفتاد، داشتن چیز اضافی‌ای در کیف مدرسه، فارغ از اینکه دلیلش چیست، نامعمول و غیرقانونی تلقی می‌شد به آن فکر هم نمی‌کردم؛

و یا شاید دلیل مهم‌ترش این بود که خودم کرم نداشتم و باید از بزرگ‌ترها می‌گرفتم و توضیح می‌دادم چرا می‌خواهم به مدرسه ببرم که واقعا به زحمتش نمی‌ارزید.

تمام رفتارهای کمال‌طلبانه‌ای که ازبچگی با من است، و تمام ریزبینی، توجه به جزییات، دقت بالا در تمام کارها، نظم افراطی در وسایل اطراف،

و حساسیت شدید نسبت به زمان (به طوری که یک دقیقه دیرآمدن کسی که با او قرار دارم، تماماً از من یک هیولا می‌سازد که به سختی قابل کنترل است.) در این سال‌های اخیر، نویدِ این موضوع را می‌دهد که در کنار فضایل دیگرم! این هدیه خاص را نیز یا به ارث برده‌ام یا به آن دچار شده‌ام( یافتن دلیل اصلی‌اش نه کار من بلکه تردید دارم کار متخصص نیز باشد چون به‌ هرحال، روند، پیچیده است و بیمارپنداری، سهل!).

چه نوشته‌های بیچاره‌ای که قتل‌عام می‌شد زیر دست من ساعت‌ها و روزها و گاه ماه‌ها.

هرکسی با من کار می‌کرد، از جدیت و وسواس بیش از اندازه‌ام روی «کامل بودن» و «بهترین شدن» رنج می‌برد. (که البته برای کارفرمای نتیجه‌گرا، مطلوب بود).

چه زمان‌هایی که در رابطه‌ام، طرف مقابل و بی‌نظمی‌اش (نرمال بودنش) را عامل اضطراب و حال بدم می‌دانستم و بیچاره نمی‌دانست چه بگوید و فقط باید این موجود را همین‌گونه که هست می‌پذیرفت و البته من هم هیچوقت نمی‌فهمیدم اتفاق غیرعادی‌ای در جریان است.

چه وقت‌هایی که در اثر اضطراب شدید فکری، زندگی‌ام مختل می‌شد و دیگر توان انجام هیچ‌کاری را نداشتم.

یک تصویر یا جمله در ذهنم بزرگ می‌شد و همان‌جا ثابت می‌ماند و من با خودم و هرآنچه اطرافم بود درگیر می‌شدم یا بیشتر در خود فرو می‌رفتم و از جمع فاصله می‌گرفتم.

حالا می‌فهمم چرا از آن کلمه‌بازی ( که پیش‌تر درباره‌اش حرف زدم(+) )، وقتی اضطرابم شدید می‌شد خوشم می‌آمد. کلمه پشت کلمه برای رهایی از آن افکار قفل شده؛ با سرعت، بی‌وقفه. جوری که کم بیاورد و محو شود یا من کم بیاورم و خوابم ببرد.

و خیلی چیزهای دیگر که مجال و توان گفتنش نیست.

امروز داشتم راجع به OCD و وسواس فکری می‌خواندم و اینکه دیگر در گروه اختلال‌های اضطرابی جای نمی‌گیرد و یک اختلال مجزاست، که رسیدم به حرف‌های ادریس، که موجز و هنرمندانه از راهی برای کنترل افکار و احساسات گفته بود؛

«فکر» را به میمون شرور تشبیه کرده بود

همان‌قدر بی‌قرار، خراب‌کار، پر سر و صدا و پرتکاپو.

(و این تشبیه بخاطر ذات تحلیل، مقایسه و جستجوگری فکر کردن است.)

«آگاهی» را به آدم کوچولویی تشبیه کرد که در جمجمه ما قرار دارد و دنیا را از طریق چشم‌هایمان نگاه می‌کند.

(آگاهی و فکر ما، اکثر اوقات آنقدر به هم نزدیک‌اند که گاهی به اشتباه تصور می‌کنیم هر دو یکی‌اند.)

نتیجه اینکه:

ما فقط می‌توانیم میمون شرور را تماشا کنیم،

نباید با آن کشتی بگیریم یا سربه‌سرش بگذاریم.

کاری به خرابکاری‌هایش نداشته باشیم وجوابش را ندهیم.

این میمون قرار نیست تربیت شود.

اصلاً وجودش مهم نیست و از ما (آگاهی) جداست.

آگاهی ما فراتر از افکار واحساسات ماست و ما فراتر از آن میمون شروریم.

وقتی بتوانیم درک کنیم که ما و میمون یکی نیستیم و بی‌جهت با او درگیر نشویم وکلنجار نرویم، خودش خسته می‌شود و کم‌کم می‌رود.

و متوجه می‌شویم که مشکل، ساده‌تر از آن چیزی بود که تصور می‌کردیم.

پی‌نوشت: دارم به این فکر می‌کنم که از این پس، چطور می‌توانم به جای کشتی گرفتن با میمون، فریبش دهم، موانع را از سر راهش بردارم یا راه بیرون رفتن را برایش جذاب‌تر کنم.

منبع تصاویر: (اینجا)

شما هم اگر راهی برای خلاصی از دست این میمون شرور می‌شناسید، برایم بنویسید.